Kimyon Tohumu Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
26 Temmuz 2024

Kimyon Tohumu Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Kimyon Tohumu

Kimyon tohumu, mutfaklarımızda kullanılan önemli bir baharattır. Mercimek büyüklüğünde olan kimyon tohumu öğütülerek kullanılır. Bunun dışında ilaç ve boya sanayinin de önemli bir hammaddesidir. Ülkemizde en fazla Ege ve Karadeniz bölgelerinde yetiştirilir. Kimyon, yaklaşık 35-40 cm boylarına ulaşan, 4-5 mm tohumları olan bir bitkidir. Açık kahverengi renginde olan kimyon tohumu, erken ilkbahar döneminde 15 Şubat ile 15 Mart arasında ekimi yapılan bir üründür.

Kimyon Tohumu Yetiştiriciliğinde İstekler

Kimyon tohumu ilkbaharda erken ekim yapılan bir ürün olduğu gibi, iklim koşullarının da yazın sıcak, kışın soğuk olmasını ister. Güneşli yerlerde kısmen gölgelik alanları sever. Yağışların yıllık 300-400 mm, ilkbaharda nispi nemin %60-65 oranında olmasını, hava sıcaklığının ise 10-15 derece olmasını arar. Kimyon tohumunun çimlenme sıcaklığı en az 8-9 derecedir. Uzun süreli kuraklıklara da oldukça dayanıklıdır. Fakat fazla rüzgarlı yerleri sevmez. Tropik özellikleri olduğu için çiçeklenme ve meyve verme döneminde düşük nemden pek etkilenmez. Ayrıca kaymak bağlamayan, yumuşak ve hafif özellikteki topraklarda daha iyi yetişir. Yeni açılan ham topraklarda kimyon tohumunun randımanı daha fazladır. Verimin iyi olması için de kışları bölgenin iyi yağış alması gerekir.

Kimyon tohumu ekim sırasında fenni gübre kullanılarak ekilmelidir. Yetişmesinde fosforlu gübre ihtiyacı olan, ancak en fazla azotlu gübreye gerek duyan bir bitkidir. Ülkemizde genellikle hububattan sonra ekimi yapılan kimyon tohumunun ekiminde tarla, yağışlarla iyice yumuşamalıdır. Kazayağı yardımıyla ikilenen tarlada erken çıkan otların da temizliği yapılır. Tırmık çekilir ve tarla üçlenir, tesviye edilerek alan ekime hazır hale getirilir.

Kimyon Tohumu Ekimi

Kimyon tohumunun tarlaya ekimi mibzerle sıra ile olur. Eğer çok dar arazilerde ekim yapılacaksa serpme ekim yöntemi uygulanır. Tarla hazırlığı yapıldıktan sonra, dekar başına 10 kg fenni gübreyle birlikte 1 kg kimyon tohumu hesabıyla karışım yapılır. Mibzerlerin tohum deposuna konulan karışım ekime hazırlanır. Kimyon tohumu ortalama 2-3 cm derinliğe ekilir. Bundan derin olursa, çimlenme olmayabilir. Bu yüzden tarlanın uygun koşullarda ekime hazırlanması ve ekim sırasında tohumların derinlere inmesine engel olunmalıdır.

Kimyon tohumu ekildikten 30-40 gün içinde çimlenmeye başlar. Ekilen tarlanın ot olmayan ya da az otlanan türde olması gerekir. Kimyonla beraber otlar da büyür. Nisan ortasında kimyonun üzerine azotlu gübre atılır, Mayıs ortasına kadar da elle otlar temizlenmelidir. İstenirse Afalon denilen ilaçla yabancı ot ilaçlaması da yapılabilir. Ancak çiçeklenme zamanı böyle ilaçlama yapılırsa verimi olumsuz etkileyecektir.

Kimyon tohumu genellikle Haziran ayında çiçeklenir, Temmuz başında rengi de yeşilden mat kahve rengine döner. Bu dönemde kimyon hasadı yapılmalıdır. Günde bir kişi 0.5-1 dekar arasında hasat yapabilir. Demetle biçerdöverle hasat ve harman yapılır. Harman oldukça güç olur. Bu, sopalarla dövülerek yapıldığı gibi, dövenle sürülerek de yapılabilir. Ekimi iyi yapılan, gübrelenmesi iyi olan kimyon tohumu için ortalama dekar başına 50-80 kg ürün alınabilir. Koşullara dikkat edilmediğinde elde edilen verim 20-30 kg kadar aşağı düşebilir.

Kimyon Tohumunun Diğer Kullanım Alanları

Kimyon tohumunun yalnızca baharat olarak değil, çeşitli sanayi dallarında da kullanımı mevcuttur:

  • İlaç sanayinde, özellikle antiseptik ve sindirim sistemi düzenleyici etkileri nedeniyle kullanılır.
  • Boya sanayinde, doğal renklendirici olarak kullanılır.

Kimyon Tohumunun Sağlık Üzerindeki Etkileri

Kimyon tohumu, sağlık açısından da birçok fayda sağlar:

  • Sindirimi kolaylaştırır ve gaz sorunlarını giderir.
  • Antioksidan özellikleri sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirir.
  • Anti-inflamatuar etkisi ile iltihaplanmayı azaltır.
  • Kan şekerini düzenlemeye yardımcı olur.

Kimyon tohumu, hem mutfaklarda hem de çeşitli sanayi dallarında önemli bir yere sahiptir. Doğru ekim ve yetiştirme yöntemleri ile yüksek verim elde edilebilir ve çeşitli alanlarda değerlendirilerek ekonomik kazanç sağlanabilir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Eğilmez

26 Temmuz 2024 Cuma

Kimyon tohumunun çimlenme sıcaklığının en az 8-9 derece olduğunu söylemişsiniz, peki daha sıcak veya daha soğuk iklimlerde yetiştirme şansım nedir? Ayrıca kimyon ekiminden sonra hangi süreçlerde daha fazla dikkat etmem gerekiyor, özellikle verimi artırmak için neler yapmalıyım?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Merhaba Eğilmez,

Kimyon tohumunun çimlenme sıcaklığının 8-9 derece olduğunu belirtmişsiniz, doğru. Ancak, daha sıcak veya daha soğuk iklimlerde yetiştirme şansınız da var. Daha sıcak iklimlerde, toprağın yeterince nemli kalmasını sağlayarak ve sulama düzenini iyi ayarlayarak kimyonu başarıyla yetiştirebilirsiniz. Daha soğuk iklimlerde ise, ilkbahar sonu veya yaz başı gibi daha sıcak dönemlerde ekim yaparak başarı elde edebilirsiniz.

Kimyon ekimi sonrasında dikkat etmeniz gereken süreçler ise şunlardır:
1. Sulama: Kimyon bitkisi fazla suyu sevmez, bu nedenle sulama miktarına dikkat edin. Toprağın çok kuru kalmamasını sağlayarak yeterli nemi korumalısınız.
2. Gübreleme: Organik gübre veya kompost kullanarak toprağın besin değerini artırabilirsiniz. Bu, bitkinin sağlıklı büyümesine ve veriminin artmasına yardımcı olabilir.
3. Yabani Ot Kontrolü: Kimyon tarlasında yabani otların çok fazla olması, bitkinin verimini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, yabani ot kontrolünü düzenli olarak yapmalısınız.
4. Hastalik ve Zararlılarla Mücadele: Bitkinizin sağlıklı kalması için hastalik ve zararlılara karşı önlem almalısınız. Gerekirse uygun ilaçlarla mücadele edebilirsiniz.

Bu adımlara dikkat ederek kimyon yetiştiriciliğinde başarı elde edebilir ve verimi artırabilirsiniz. Umarım bu bilgiler işinize yarar, iyi şanslar!

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni